The Point of no return

 



Yoruba scarification

Waar begin je als je ergens over wilt vertellen, waar je zelf maar niet van weet en snapt hoe het in elkaar zit.
Natuurlijk weten we dat in de geschiedenis handel in slavernij plaats vond in het land waar we nu wonen.  Maar echt ECHT weten en wisten we er heel weinig van. Van onze driver hadden we wel al geleerd dat de "scarification" in de gezichten van de stammen voortkomen uit de slavernij. Had je 3 scars per wang dan hoorde je bij een andere Master, dan wanneer je er 1 had. Ibo mensen hebben er tegenwoordig 1 in elke wang, Yoruba mensen 3 per wang, soms zie je mensen met 5 of dwars, elk met zijn eigen geschiedenis.
Tegenwoordig is het  verboden om bij nieuw geborene de scarification toe te passen, toch zie je heel veel kinderen met de scars in hun gezicht. En daar ga ik dan, wat ik niet begrijp is de trots die ze hebben over deze geschiedenis.
Gisteren zijn we naar "the Point of no Return" geweest. In de plaats Badagry zo'n 45 km ten westen van Lagos, zijn musea over slavernij en ondanks het feit dat het zo tegen kerst afgeraden wordt om te reizen buiten Lagos, hadden wij ons goed laten informeren en zijn we erheen gegaan. 3 uren rijden over de Badagry Expressway met alle avonturen van dien, moest en zou mevrouw Micky met haar gezin hierheen.
Het is de moeite waard om onderstaande filmpje te bekijken, op 1:18 min zie je bijvoorbeeld de spookrijdende Okada's, maar je zal je verbazen dat mensen in het stoffige zand tussen de wegen zitten, er markten langs de weg bevinden, er banken, stoelen en bedden te koop staan langs de weg en nog meer van dat soort zaken. Voor de duidelijkheid, het is een Expressway...

 Naast de indrukwekkende route werden we een aantal keren langs de kant van de weg gezet voor controle op minder definieerbare aan te tonen papieren door mannen in verschillende uniformen, maar ook in "burger" wat ons een kleine N 15.000 kostte. Aangezien onze driver Ade rustig bleef, de kosten terug gedeclareerd konden worden en het slechts een half uur van onze tijd kostte, hadden we het er graag voor over. Mijn angst, het kloppende hart in mijn keel en het lichte gevoel in mijn hoofd, omdat ik dacht dat we werden aangehouden door Areaboys laten we maar even buiten beschouwing, dat zou alleen maar de indruk wekken dat ik op dat moment dacht dat we in de problemen zaten, ik  al de ergste scenarios door mijn hoofd zag flitsen en mijn familie me nooit zou vergeven dat we als gezin gekidnapt in the swamps van Nigeria vastgehouden werden omdat ik zo nodig wèl buiten Lagos wilde reizen met de kerst in het vooruitschiet.

Aangekomen in Badagry voelden we ons meteen welkom. De plaats bekend om "the first storage building ever build in Lagos", maar voor ons de reden om te komen, de plek waar slaven werden afgevoerd, verhandeld en verscheept.
Helaas mochten we in het overheids museum geen foto's maken (natuurlijk stiekum toch een paar geschoten).
Vol verbazing en afschuw hoorden we de trots vertellende gids aan. 'Dit waren de kettingen en martelwerktuigen die werden gebruikt', 'dit was een voorwerp die de mond deed snoeren en dan werd er een pin door de lippen gestoken', 'dit was de werkketting', 'zo werden de slaven gestraft', 'dit was de eerste Brit die 300 slaven naar Engeland bracht en hij werd onderscheiden door de Koningin van Engeland voor zijn prestatie', 'dit was de route die de schepen voeren, 3 tot 5 maanden lagen de mensen opgepakt in het vrachtruimt zonder ventilatie, 1x per dag iets te eten, liggend in urine, uitwerpselen en andere lichaamsvloeistoffen en tussen de dode lichamen van mensen die het niet overleefden...'

Alle informatie die ons werd verteld sloeg in als een bom, maar de gids bleef maar vertellen...

 

 

Tears of a slave woman

Uiteindelijk vertrokken we met een bootje naar "the point of no return", we liepen de route die de slaven liepen, geketend aan elkaar in de bloedhete zon door het mulle zand. We waren ons heel bewust van de voetstappen die we zetten en de vrijheid die wij hadden om een slok water te nemen, even stil te staan en tegen elkaar te zeggen wat we wilden.

 

 

*klik op de foto's om te vergroten*

 

We vroegen de kinderen wat ze het meest indrukwekkende vonden, Iris; 'de put waar de slaven moesten drinken om hun verleden te vergeten en te wissen voordat ze verscheept werden ...'

 

 

Als ik het woord ATTENUATION vertaal, betekend het verzachting, hoe ze het precies bedoelde begrijp ik dus niet helemaal. Maar de boodschap van de gids was duidelijk, de put was voorzien van dyoudyou (Afrikaanse Voodoo), vergeten wie je bent en waar je vandaan komt...

 

Aangekomen op het strand stond een vergaan herdenkingsbeeld, zo beeldgevend voor Nigeria, een land met veel geschiedenis, heel heftig en het herdenkingsbeeld is vergaan...

 

Maar gelukkig, wij gingen wel terug en hoe! De gids regelde Okada's voor ons! Geweldig vonden de kinderen het, eindelijk ook een keer op een Okada! 100.000den zien we altijd crossen door de stad en nu stapten ook wij achterop. Dat was een leuke bijkomstigheid van dit bijzonder indrukwekkende bezoek aan Badagry



 

 

Terug gekomen deden we een laatste bezoek aan de barakken waar de slaven werden "verzameld". In hokjes van 2 bij 3 werden 40 slaven gestopt, zonder ventilatie. Ik kreeg het al benauwd met z'n 6en n het hokje die ene minuut.

Ook werd daar ons de handelswaarde uitgelegd.

 

Een fles Gin: 10 slaven 

Een spiegel: 4 slaven

Een klein kanon: 10 slaven

Een groot kanon: 40 slaven

Een paraplu: 40 slaven

 

EEN PARAPLU 40 MENSEN!!! En daar ga ik weer, tijdens het polo tournament in April dit jaar waar ik kwam kijken naar de paardjes, arriveerde er op een gegeven moment een Big Oga/chief en wat schetste onze verbazing: zie foto

 

 

 We vonden het toen al zo'n vertoning, maar bij mij viel het kwartje hier zo op de grond waar slaven werden verhandeld en gemarteld, het was een macht en status vertoon. Hoe groter de plu, hoe meer macht en rijkdom je had. Maar kom op, op basis van 40 mensenlevens?! Daar ben je dan anno 2012 toch niet trots op? Dat stop je toch weg in heel diepe vochtige stinkende kelders om vooral niet een waarde aan te geven.

Aan het einde van de dag tolde mijn hoofd, van indrukken, maar vooral omdat ik het allemaal niet snapte en nog niet goed snap.
Ik begrijp best, dit hoort bij hun geschiedenis en cultuur, maar om er dan trots op te zijn? Ik stond daar continu met plaats vervangende schaamte vanwege mijn witte huid, maar allemaal wilden ze weer met ons witneuzen op de foto. Natuurlijk ligt het aan mij, maar ook Gerben en de kinderen voelde het zo. En kinderen hebben Carte Blanche, zij bekijken het vanuit de mooiste en puurste inzichten.

Gelukkig heb ik mijn blog en schrijf ik het van me af, zo heeft het een plekje. Maar mijn hoofdpijn van vrijdagavond vergeet ik niet meer, misschien van het vocht tekort door de hitte, maar diep vanbinnen weet ik dat het kwam door de indrukken van de dag.

Voor nu eerst liefs uit Lagos/Love from Lagos

de Nijboertjes

 

 

Ps Gefeliciteerd Ma met je 65ste verjaardag!